U onlajn verziji rečnika Oxford Advanced Learner's Dictionary, pojam Lingua franca je definisan kao jezik koji je usvojen kao zajednički među govornicima čiji su maternji jezici različiti. Engleski jezik se tako danas smatra lingua francom, tj. jezikom koji služi kao most ili sredstvo razumevanja među ljudima koji govore različite jezike kao maternje. Ovaj epitet nosi jezik koji je prihvaćen kao službeni jezik u ključnim sferama kao što su diplomatija, poslovanje, nauka, obrazovanje, kultura. A takav je, upravo, engleski.
Engleski jezik ima poseban status zvaničnog jezika u više od sedamdeset zemalja sveta. Činjenica je da ovakav prestiž do sada nije uživao nijedan drugi jezik osim njega. Takođe, ne treba zanemariti činjenicu da je u mnogim zemljama bio uveden kao zvanični jezik kao posledica britanskog kolonijalizma. Međutim, u savremenom svetu svedoci smo globalne upotrebe engleskog jezika, a razlozi za insistiranje na njegovoj upotrebi i značaju dovode se u vezu sa političkom, ekonomskom, kulturnom i tehnološkom moći.
Svesni smo činjenice da engleski jezik oblikuje svet u kome živimo. Kao svetski jezik, on ima izuzetan uticaj na poslovanje, medije i kulturu. Štaviše, on nije samo sredstvo komunikacije, već podstiče globalnu interakciju i razmenu ideja i znanja među ljudima širom sveta, bez jezičkih barijera.
Engleski je postao glavni jezik u međunarodnim poslovnim pregovorima i komunikaciji, što doprinosi njegovoj širokoj upotrebi. Ovo globalno razumevanje olakšava komunikaciju i razmenu informacija između ljudi različitog kulturnog i jezičkog porekla. U poslovnom svetu engleski olakšava internacionalne transakcije i otvara vrata globalnom tržištu. Kompanije koje se uspešno služe engleskim često su u prednosti u međunarodnom poslovanju zbog lakše komunikacije sa partnerima i klijentima širom sveta.
U medijima, engleski jezik zauzima vodeću poziciju u razmeni informacija na svetskom nivou. Naime, većina vesti, filmova, muzičkih i digitalnih sadržaja najpre se distribuira na engleskom, što omogućava brži i širi pristup masovnoj publici. Ova sveprisutnost često za posledicu ima prisustvo pozajmljenica iz engleskog u drugim jezicima i kulturama, što dalje utiče na lokalne medije i način na koji se javnost informiše.
Kulturni uticaj engleskog jezika ogleda se u globalnoj popularnosti angloameričke kulture, muzike, filma i književnosti. Sve to stvara zajednički jezički okvir koji podržava kulturnu razmenu. Uticaj engleskog je i sociokulturni, formirajući vrednosti, trendove i način razmišljanja na svetskom nivou. Mnoge države ulažu u učenje engleskog jezika kao stranog u obrazovnim sistemima kako bi unapredile svoje prisustvo na tržištu, što dodatno potvrđuje njegov značaj u savremenom društvu.
Međutim, upotreba engleskog kao svetskog jezika suočava se i sa izazovima. Postoji zabrinutost da bi dominacija jednog jezika mogla dovesti do gubitka jezičke raznovrsnosti i do ugrožavanja lokalnih jezika.
Možemo zaključiti da sve ove karakteristike čine engleski jezik nezamenjivim alatom u međunarodnom poslovanju, medijima i kulturi. Na taj način pruža prednosti kao što su lakša komunikacija, veće mogućnosti za proširenje tržišta, dominantnost u globalnom medijskom prostoru, razumevanje i razvoj multikulturalnog društva, obrazovanje i akademski razvoj, kao i ekonomska integracija.
Autor:
Jelena Mladenović, nastavnik engleskog jezika na studijskim programima na Univerzitetu Singidunum
