Učenje ruskog jezika u Srbiji ima dugu tradiciju. Kada se posmatra organizovano učenje ruskog jezika kod nas , ono počinje na beogradskoj Bogosloviji, a prvi nastavnik je bio Dimitrije Rudinski. Organizovanje časova za studente Bogoslovije je imalo cilj da se mladi bogoslovi osposobe da čitaju knjige iz njihove struke na ruskom jeziku.
Ubrzo je usledilo, već 1862. godine, izdavanje prvog udžbenika za učenje ruskog kod Srba, a to je bio „Učitelj ruskog jezika“ čiji je autor Alimpije Vasiljević Beogradski univerzitet svrstava u red najuglednijih i najstarijih svetskih rusističkih centara. (Končarević 2004:31). U prvoj polovini dvadesetog veka za napredovanje i razvoj nastave ruskog jezika bio je zaslužan Radovan Košutić , profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu. Ruski jezik se poslednjih godina devetnaestog veka uvodi i na Nižoj vojnoj akademiji, te Višoj ženskoj školi u Beogradu, a u gimnazije od 1902. godine. U ovom periodu se nastava ruskog jezika uvodi u obrazovne institucije kako bi se mogla koristiti literatura na ruskom jeziku.
Posle Drugog svetskog rada na teritoriji Srbije je ruski jezik bio obavezan do početka pedesetih godina kada se nastava ruskog jezika ukida u većini obrazovnih institucija. Krajem šezdesetih godina se ponovo uvodi nastava u škole na našim prostorima. Devedestih godina se smanjuje interesovanje za učenje ruskog jezika u našoj sredini, a početkom ovog veka se ruski jezik ubrzano potiskuje iz osnovnih škola, naročito u gradskim sredinama. Prema rečima profesorke Jelene Ginić, ruski jezik je danas kao drugi strani jezik zastupljen sa oko 20% (Ginić 2018:113).
Pre petnaestak godina je zabeleženo veće interesovanje za učenje ruskog kod odraslih ljudi. Naravno, ovaj podsticaj za učenje ruskog jezika došao je iz ekonomske sfere, jer je «Gaspromnjeft» kupio srpsku Naftnu industriju Srbije, najavljena je izgradnja gasovoda «Južni tok» (danas zamenjen «Turskim tokom»), ruski turisti su masovnije počeli da dolaze u Srbiju i Crnu Goru, te su mnogi poslovni ljudi iz Srbije pronašli sopstvenu budućnost u saradnji sa pomenutim ruskim preduzećima i kompanijama (Milošević: 5).
Danas u vremenu digitalizacije je teže utvrditi koliko ljudi ima želju i potrebu za učenjem ruskog kod nas jer se nudi više aplikacija za učenje ruskog jezika, ali neretko možemo čuti da mnogi „uče“ ruski uz pomoć aplikacije Duolingo, ali sličnih. Na portalu Russia Beyond je navedena lista od pet sajtova za učenje ruskog jezika. Poslednjih godinu i po dana se kod nas postoji velika potražnja za učenje srpskog jezika od strane onih čiji je maternji jezik ruski i na društvenim mrežama se vidi veliki broj reklama sa natpisima „ srpski za Ruse “.
Tekst napisao:
prof. Miloš Pupovac, nastavnik ruskog jezika na studijskim programima na Univerzitetu Singidunum
Izvori za tekst:
Jelena Ginić, Nastava ruskog jezika u osnovnoj školi: aktuelno stanje i perspektiva, Edicija Filološka istraživaja danas, Beograd, Vol. 8 ,2018.
Ksenija Končarević, Savremena nastava ruskog jezika. Sadržaji, organizacija, oblici. Slavističko društvo Srbije, Beograd, 2004.
Zoran Milošević, RUSKI JEZIK U DEMOKRATSKOJ SRBIJI, Institut za političke studije,
Beograd dostupno na: https://ruskidom.rs/wp-content/uploads/2022/01/ruski-ezik-u-dem.pdf (pristupljeno 14.02.2024.)
Pet sajtva za učenje ruskog jezika: https://rs.rbth.com/arts/2016/02/03/pet-sajtova-za-lako-ucenje-ruskog-jezika_564477 (pristupljeno 14.02.2024.)
